![DeFi 1.png](https://cdn.steemitimages.com/DQmXM9mEy844GjT7du4g1ekxGa7WuhMuRt952dJmZXkPvSF/DeFi%201.png) Decentralized finance (DeFi) වල ඇති මුළු වටිනාකම ඩොලර් බිලියනයකට වඩා ඉහළ ගොස් තිබුනි. දළ වශයෙන් වසරකට පසු 2020 පළමු කාර්තුවේ Ethereum මිල ගණන් වල ක්‍රියාකාරිත්වය ඉහල යාම හා විවිධ DeFi dApps හි නැගී ඒම නිසා දැන් එය ඩොලර් බිලියන 17.5 ඉක්මවයි. DeFi dApps යනු traditional finance instruments අනුකරණය කරන open finance protocols වේ. මෙම අංශය තුළ මූල්‍ය ප්‍රජාතන්ත්‍රීයකරණය කිරීමට උත්සාහ කරන විවිධ විසඳුම් තිබේ. මෙම යෙදුම් අතර Maker and Kava වැනි ණය දෙන අය, ටෝකන් හුවමාරුව(token swapping), උදාහරණයක් ලෙස Uniswap, හෝ Cocoricos වැනි liquidity mining හා staking සපයන විවිධ ඩීෆයි ව්‍යාපෘති වලින් සමන්විත වේ. 2020 ඔක්තෝම්බර් මාසයේදී United States Commodity Futures Trading Commission (CFTC) සභාපති හීත් ටාබට් පැවසුවේ systemic අවදානම වළක්වා ගැනීමට DeFi වලට හැකි බවයි. ඉදිරියේදී DeFi වඩාත් දියුණු වීමට ඉඩකඩ ඇති බවත් මෙම අංශයට පැමිණෙන අයගේ සහ dApps වල භාවිතාව වඩිවන බව පැවසීය. මේ සඳහා, ඔබ අවධානය යොමු කලයුතු DeFi ටෝකන් 5 පහ මෙන්න: **1.Cocoricos (EGG)** EGG යනු Cocoricos වේදිකාවේ governance හා utility වල සංකේතය වන අතර එය ජනවාරි 15 වනදා Uniswap හි list කලේය. Ethereum මත පදනම් වූ finance dApp එකකි. මෙය liquidity mining, airdrops, staking, හා Proof-of-Stake මගින් ප්‍රතිලාභ ලබා දෙන DeFi නිෂ්පාදන සමූහයක් ඉදිරිපත් කරයි. EGG ටෝකනය ඡන්දය ප්‍රකාශ කිරීම සඳහා භාවිතා කරන අතර එය liquidity සහ yield වැඩි කිරීමට භාවිතා වේ. එහි වටිනාකම තීරණය වන්නේ වේදිකාවේ උපයෝගීතාව, වත්කම් සංචිතය සහ network එකේ බලපෑම් මත ය. **2.Kava Protocol (KAVA)** Kava ප්‍රොටෝකෝලය යනු Bitcoin හා BNB වැනි ජනප්‍රිය cryptocurrencies සඳහා ණය දෙන හා සේවා සපයන අන්තර් ක්‍රියාකාරී DeFi මධ්‍යස්ථානයකි. Kava හරහා, පරිශීලකයින්ට ඔවුන්ගේ ඩිජිටල් වත්කම් ඇපකරයක් ලෙස භාවිතා කරමින් USDX ලබා ගත හැකිය. USDX යනු stable coin එකකි. Maker පසුව සකස් කරන ලද Kava ප්‍රොටෝකෝලය මඟින් synthetic leverage ලබා ගත හැකි බැවින් ණය ගැනුම්කරුවන්ට ණය ලබාගෙන වැඩි ඇපකරයක් මිලදී ගත හැකිය. එසේම, USDX සඳහා විශාල සහයෝගයක් ඇත. එම නිසා, හිමිකරුවන්ට hedge සහ පොලිය ලබා ගත හැකිය. වසර හතරක් තිස්සේ ක්‍රියාත්මක වන දිරිගැන්වීමේ වැඩසටහනක් ඇත, එහිදී ණය ගැනුම්කරුවන්ට Kava ත්‍යාග ලැබේ. සියලුම පොලී USDX හිමියන්ට ස්ථාවර ගාස්තුවලින් සියයට 4.5 ක APY අනුපාතයකින් බෙදා හරිනු ලැබේ. **3.Hard Protocol (HARD)** Hard protocol එක Kava blockchain මත ගොඩනගා ඇති නමුත් එය Kava ණය දීමේ ප්‍රොටෝකෝලයට වඩා වෙනස් වේ. එය හරස් දාම මුදල් වෙළඳපොලක් වන අතර එය බිට්කොයින්, කාවා, යූඑස්ඩීඑක්ස් සහ බීඑන්බී වැනි ගුප්තකේතන මුදල් හිමියන්ට ණයට ගැනීමට, ණයට දීමට සහ උපයා ගැනීමට ඉඩ සලසයි. HARD යනු ණය ගැතියන්, ණය දෙන්නන් සහ KAVA කොටස් සඳහා ප්‍රදානය කරන ලද දෘ Pro ප්‍රොටෝකෝලයෙහි පාලන ටෝකනයයි. සමස්තයක් වශයෙන්, HARD ටෝකන මිලියන 200 ක් ඇත. KAVA stakers සඳහා 20% ක් වෙන් කර ඇති අතර, 40% ක් ප්‍රොටෝකෝලයෙහි liquidity mining සඳහා සහභාගී වන ණය ගැතියන් සහ ණය දෙන්නන් සඳහා වේ. **4.Uniswap (UNI)** Uniswap යනු ක්‍රිප්ටෝ හි විශාලතම decentralized exchange එකකි. 2020 සැප්තැම්බර් මාසයේදී දියත් කරන ලද UNI යනු ප්‍රොටෝකෝලයෙහි governance token එකයි. ETH/USDT, ETH/USDC, ETH/DAI, හා ETH/WBTC යන සංචිත හතරක UNI ටෝකන බෙදා හැරීම 2020 නොවැම්බර් 17 වන දිනෙන් අවසන් විය. . BTCPEERS ට අනුව, 2020 අපේ‍්‍රල් මාසයේ නිකුත් කළ වාර්තාවකට අනුව Coinbase විසින් ඇමරිකානු ඩොලර් මිලියන 1.1 ක් Uniswap හා PoolTogether හි ආයෝජනය කර ඇත. **5.Maker (MKR)** Maker යනු ඩොලර් බිලියන 3.56 ක් වටිනා වත්කම් කළමනාකරණය කරමින් 21% ක වෙළඳපල කොටසක් ඇති Ethereum හි DeFi lending(ණය දෙන) ප්‍රොටෝකෝලයකි. Maker governance token එක MKR වේ. එමහින් ටෝකනය භාවිතා කරමින්, collateral, stability fee, ඡන්දය දීම මගින් ප්‍රොටෝකෝලය වෙනස් කිරීම් සිදු කල හැක. ටෝකන් හිමියන්ට වත්කම් ණයට දී පොලිය උපයා ගත හැකිය. ණය ගැනුම්කරුවන්ට ඔවුන්ගේ වත්කම් ඇපකරයක් ලෙස තැන්පත් කළ හැකි අතර Maker ප්‍රොටෝකෝලය මඟින් සකස් කරන ලද ස්ථාවර කාසියක්(stable coin) එකක් වන DAI හි ණය ලබා ගත හැකිය. MKR ටෝකනය වටිනාකමක් ලබා ගන්නේ ජාලයේ උපයෝගීතාවයෙන් සහ ණය ගැතියන් විසින් ගෙවනු ලබන ගාස්තුවෙනි. ~Malith~